Na een ervaringsrijk leven werkt Darko (54) nu als herstelcoach bij RIBW Nijmegen & Rivierenland. Hij moest eerst zelf stabiel worden voordat hij anderen kon helpen. Met zijn ervaringsdeskundigheid wil hij anderen in beweging krijgen, ook al zijn het kleine stapjes. “Iedereen heeft een andere bewegingsruimte.”
“The best is yet to come”, zegt Darko als het over zijn leeftijd gaat. Hij is voorzichtig met de term ‘levenswijsheid’, maar ziet dat hij zijn ervaring kan inzetten om anderen te helpen. “Ik heb persoonlijk jarenlange ervaring met verslaving aan middelen. Dat dit voortkomt uit andere dingen, merk je pas in therapie. Voor mij was het een hele ontdekkingsreis om uit te vinden waarom ik zo lang drugs heb gebruikt.”
Zijn herstelreis startte toen hij een jaar doorbracht in een commune. “Een keerpunt was de persoon die tegen me zei: ‘Rock-’n-roll is voorbij, Darko’. Eerst snapte ik hem niet, maar toen zag ik het. Ik was dertig jaar; tijd om serieus te worden.” In de therapeutische gemeenschap hoorde Darko voor het eerst van ervaringsdeskundigheid. “Velen daar waren van ervaringsdeskundige doorgegroeid naar therapeut of zelfs naar directeur. Ik vond dat interessant, maar mijn therapeut adviseerde om daar niet meteen mee te beginnen. Het was te vroeg voor mij. Eerst zelf stabiel zijn, dan kun je anderen helpen.”
Darko doorliep daarom het ‘standaard herstelprogramma’ van beschermd wonen, schulden aflossen en werk vinden. Hij ging van vrijwilligerswerk en vrachtwagenchauffeur naar verzorgende. Intussen hield hij contact met zijn therapeut en dat ging geleidelijk over in vriendschap. Samen startten ze vijftien jaar geleden in Servië een project voor betere verslavingszorg. “We hebben zo’n zeven jaar trainingen en symposia georganiseerd om kennis te delen. Ik vond het fantastisch om iets te kunnen doen en groeide in mijn GGZ-rol.”
Terugval en herstel
Zijn reguliere werk in de ouderenzorg werd hem te zwaar en tien jaar geleden kreeg hij een terugval in middelengebruik, nu met medicijnen. “Gelukkig was ik er op tijd bij en kon ik via de huisarts verdiepende therapie krijgen bij een kliniek in Zuid-Afrika. Ook daar waren alle medewerkers ervaringsdeskundig, van behandelaar tot directeur.” Na de therapie wist Darko dat hij iets anders wilde dan ouderenzorg. Dat begon met het mede opzetten van de Korak herstelacademie in Apeldoorn. “In de vijf jaar dat ik daar werkte als herstelcoach en leidinggevende heb ik mijn skills verder ontwikkeld.”
Via trainingen kende hij Team Herstel van RIBW Nijmegen & Rivierenland en besloot te solliciteren toen daar een vacature was voor herstelcoach. Het was meteen raak. Binnen het team geeft Darko nu begeleiding aan individuele cliënten en trainingen. “Ook denk ik mee over het beleid van ervaringsdeskundigheid bij herstel en ik maak deel uit van het WijkGGZ-team, dat korte ondersteuning biedt aan mensen die wachten op passende zorg.”
Meer dan diagnose
Darko heeft een holistisch mensbeeld. “Ik kan putten uit een brede achtergrond en zie veel verschillende invalshoeken om naar de mens te kijken. Daarbij kijk ik altijd naar de hele mens, want mensen zijn meer dan hun diagnose. Vaak zitten ze al een hele tijd in de GGZ, maar vertel me niet alleen je naam en dat je bipolair bent. Wie ben je als mens? In ieder verhaal vinden we aanknopingspunten voor herstel.”
Met die aanknopingspunten wil Darko mensen in hun kracht zetten en activiteiten organiseren die zorgen voor meer zelfverzekerdheid. Hij helpt vanuit het brede pallet van ervaringen in zijn eigen leven. “Ik wil mensen een podium en vertrouwen geven. Ik was vroeger niet alleen een junk; ik hield ook enorm van muziek. Zelf veroordeel ik mensen nooit. Ik wilde tijdens mijn eigen therapie ook dat iemand mij zag als mens en niet alleen als junk.”
Paradijsvogels
Darko leeft bij de dag en is realistisch. “Je kunt niet iedereen in beweging krijgen. Iedereen heeft een andere bewegingsruimte en herstel kan ook iets kleins zijn. Voor iemand die nooit buiten komt, kan ergens naartoe gaan een hele grote stap zijn. Het mooist vind ik werken met paradijsvogels, kleurrijke personen. Dat ben ik zelf ook. Paradijsvogels passen niet in de doorsnee standaard van de maatschappij en laten een eigen identiteit zien.”
